SOSYAL GÜVENLİK KÖŞESİ
SOSYAL GÜVENLİĞİN GELİŞİMİ (IV) Değerli okurlar; Sosyal Güvenliğin, Cumhuriyet döneminin 2003 sonrasını altı başlık altında inceleyebiliriz. a. Ehliyetsiz ellerde yapılan Reform (?); 1999 yılında 4447 sayılı Kanunla yapıldığı söylenen “ Sosyal Güvenlik Reformu”nun üzerinden birkaç yıl geçtikten sonra, 2003 yılı başında IMF zorlamalarıyla yeni bir Reform çalışması başlatılmıştır. Bu reform, devletin genel bütçeden sosyal güvenliğe para transferini engellemek için IMF talimatlarıyla yapılan bir reformdur. Esas olarak, farklı sosyal sigorta mevzuatının ve kurumlarının birleştirilmesi, genel sağlık sigortasının oluşturulması ve sosyal yardım ve hizmetlerinin birleştirilmesi gibi temel hedefleri olan bu yeni Reformun, daha iyi bir sosyal güvenlik değil, genel bütçeden daha az kaynak aktarma amaçlı olduğu ve bütün toplum kesimlerinden tepki gördüğü açıktır. Sosyal Güvenlik uzmanı öğretim üyelerinin bulunmadığı bir komisyona hazırlatılan ve 2004 Temmuz başlarında sunumu yapılan Sosyal Güvenlik Sisteminde Reform Önerisi” adlı ilk taslak metinde “mali açıkların giderilmesi” hedefine uygun olarak emekli aylıklarının gerilemesi, emeklilikte aranan prim ödeme gün sayısının ise arttırılması amaçlanmıştır. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan emeklilik yaşı da kademeli olarak artırılacaktır. 2003’ten itibaren ehil olmayan ellerde oyalanan Reform, bir ateş topu gibi hükümetin elini yaktıkça ertelenmiş, ancak IMF’ye verilen taahhütlerle sonunda kaçacak yer kalmamış ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu tüm hükümleriyle 01 Ekim 2008’de yürürlüğe girmiştir. b. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararı ve Kanunun Yürürlüğe Gireceği Tarihin Ertelenmesi; Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nca 19.04.2006 gününde kabul edilen 5489 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu” Cumhurbaşkanlığınca veto edildikten sonra, aynen kabul edilmesiyle 5510 sayılı Kanun olarak yayımlanmış, Cumhurbaşkanı ise Kanunun 3,28,29,31,40,46,55,63,80, geçici 1, geçici 2, geçici 3, geçici 4, geçici 6 ve geçici 9. maddelerinin bazı hükümlerinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesinde dava açmıştır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun bazı maddeleri, Anayasa Mahkemesinin 2006/111 E., 2006/112 K. sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Gerekçeli karar, Resmi Gazetenin 30 Aralık 2006 tarihli 5. Mükerrer sayısında 171 sayfalık bir karar olarak yayımlanmıştır. 17.04.2008 tarihli ve 5754 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanunun bazı maddelerinin 01.01.2008, bazılarının 30.04.2008 ve 01.07.2008’de, diğerlerinin “Ekim ayı başında” yürürlüğe gireceği kabul edilmiştir. c. Reformda IMF Gölgesi; Her şeyden önce reform faaliyetinin altında yatan saikin bilinmesi gerekir. Bu saik, IMF ve Dünya Bankasının bu konuda AKP Hükümetini sıkıştırmasından başka bir şey değildir. 31 Temmuz 2004’de onaylanan 8. gözden geçirme sürecinde Ali BABACAN ile Süreyya SERDENGEÇTİ imzasıyla verilen niyet mektubunda “ev ödevleri” 1. Petrol ürünleri piyasası liberalize edilecek, 2. Özelleştirmeler hızlanacak, 3. Bankacılık düzenlemeleri yapılacak ve kamu bankaları özelleştirilecek ve son olarak da Sosyal Güvenlik Reformunun yapılması yer almıştır. Cumhuriyet Döneminin 2003 yılından sonraki gelişmelerine haftaya da devam edeceğim. Hoşça kalın, Sosyal Güvenlikle kalın…… Muammer Çiçek. 0542.278.15.75 |